Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ, Ο ΨΑΡΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ ΣΤΑ ΚΑΓΚΕΛΑ

Ο ναός του χρήματος (Νέα Υόρκη).

Το Κάτω Μανχάταν (Lower Manhattan) είναι η μεγαλύτερη παιδική χαρά του κόσμου φωτογραφικά.* Σε αυτή τη μικρή λωρίδα γης, εκεί που στενεύει και καταλήγει στον ωκεανό το νησί που φιλοξενεί την καρδιά της πόλης, μέσα στα μικρά και λοξά στενά, συνωστίζονται οι πιο έντονες εικόνες της Νέας Υόρκης. Ένας ρυμοτομικός λαβύρινθος, που σε τίποτα δεν θυμίζει το υπόλοιπο "τετραγωνισμένο" Μανχάταν, κλείνει εντός της επικράτειάς του τις πιο εντυπωσιακές αντιθέσεις.

Κοιτάζοντας ψηλά σε ένα στενό του Κάτω Μανχάταν.

Ψυχροί, γκρίζοι γίγαντες από ατσάλι και γυαλί συνυπάρχουν με κάποια από τα πιο παλιά κτίρια της πόλης, χαρακτηριστικά δείγματα νεοκλασσικού και αναγεννησιακού γοτθικού ρυθμού ή της υπερβολής στην αρχιτεκτονική και διακόσμηση - άψυχοι ντελάληδες του πλούτου της μετα-Βιομηχανικής Επανάστασης που έπρεπε οπωσδήποτε να επιδειχτεί.

Cipriani Wall Street - Ένα ιστορικό κτίριο που στο παρελθόν έχει στεγάσει το Χρηματιστήριο, το Τελωνείο και τα γραφεία μεγάλου τραπεζικού οργανισμού. Σήμερα είναι χώρος διεξαγωγής επίλεκτων εκδηλώσεων.

Αριστερά (41 Park Row) το κτίριο που μέχρι το 1903 στέγαζε τα γραφεία της εφημερίδας New York Times και από το 1951 ανήκει στο Πανεπιστήμιο Pace. Οι χώροι του έχουν μετατραπεί σε γραφεία και αίθουσες διδασκαλίας (έτσι το γνώρισα εγώ). Δεξιά (38 Park Row), το κτίριο Potter με την χαρακτηριστική πρόσoψη από terra-cotta, ολοκληρώθηκε το 1886. Και τα δύο κτίρια είναι χαρακτηρισμένα ως Μνημεία Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Νέας Υόρκης.

Η περίτεχνη αρχιτεκτονική του Municipal Building (1 Centre Street) ξεπροβάλλει πίσω από τον λιτό όγκο του κεντρικού κτιρίου του Pace University (1 Pace Plaza). Το πρώτο ολοκληρώθηκε το 1914 και είναι, εκτός από Μνημείο Αρχιτεκτονικής της ΝΥ, καταχωρημένο στο Μητρώο Ιστορικών Κτιρίων. Το δεύτερο ολοκληρώθηκε το 1970 και είναι δείγμα μιας εντελώς διαφορετικής αρχιτεκτονικής αντίληψης. (Είναι και ο χώρος πολλών από τις καλύτερες αναμνήσεις μου).

Καθόλου τυχαία, λοιπόν, εκεί που συγκλίνουν κάποια από τα πιο στενά και λοξά δρομάκια του Κάτω Μανχάταν βρίσκεται ο "ναός του χρήματος" - το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης - και τα θησαυροφυλάκια των τραπεζών. 

Η τοσοδούλα σε μήκος και εύρος Wall Street, και κάποιοι γειτονικοί δρόμοι, είναι το κέντρο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος καθώς εδώ αλλάζουν χέρια - χωρίς να ακουμπηθούν από χέρια  - νομίσματα, αξιόγραφα, πολύτιμα και ημιπολύτιμα μέταλλα, πετρέλαια, ξυλεία, ακόμα και σοδειές αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. 

Χρυσός, μετοχές, ομόλογα, δανεικά χωρών, στάρια, μοσχάρια, τυριά και δέρματα αξιολογούνται, αγοράζονται και πωλούνται σε οθόνες υπολογιστών, καθορίζοντας τύχες ανθρώπων, κρατών, ηπείρων. Όλα σε έναν μεγάλο ψηφιακό πίνακα, όλα για χάρη ενός άυλου, αόρατου "κυρίου" που λίγοι καταλαβαίνουν αλλά όλοι ξέρουν το όνομά του - Dow Jones!

Federal Hall National Memorial (Wall Street) - Ολοκληρώθηκε το 1842, πρώτα σαν Τελωνείο και μετά σαν Εθνικό Μνημείο, στη θέση του αρχικού κτιρίου του 1700 το οποίο ήταν το πρώτο δημαρχιακό μέγαρο της πόλης, το πρώτο Καπιτώλιο και ο χώρος ορκομωσίας του George Washington, πρώτου Προέδρου των ΗΠΑ.

Και σαν να θέλει και τούτη η γωνιά της Νέας Υόρκης να επιβεβαιώσει με άλλον έναν τρόπο την πολυσυλλεκτικότητά της, μπορεί να δεις κρεμασμένο στην πρόσοψη του Χρηματιστηρίου ένα πανό-διαφήμιση της γερμανικής Deuschbank και από κάτω ντουζίνες Κινέζους τουρίστες να φωτογραφίζονται με φόντο αυτό το σκηνικό. Ή λίγο πιο κάτω, σφηνωμένο σε μιά γωνία, αλλά να κλέβει την παράσταση, ένα μικρό φαγάδικο για την καλαισθησία του οποίου έχει φροντίσει ένας Έλληνας, και μάλιστα Κεφαλονίτης!

Το άγαλμα του George Washington επιβλέπει την Wall Street.

Wall Street - Δημοφιλέστατο σημείο ξενάγησης Κινέζων τουριστών.

Την περιοχή την γνωρίζω από τα φοιτητικά μου χρόνια, όταν αποτελούσε το πεδίο εξερεύνησης στα διαλείμματα μεταξύ μαθημάτων στο Πανεπιστήμιο. Και αργότερα, στο μεσημεριανό διάλειμμα από το γραφείο στον 88ο όροφο του νότιου από τους Δίδυμους Πύργους. 

Η ανάπλασή της από τότε, μετά την καταστροφή των Πύργων και την αξιοποίηση άλλοτε υποβαθμισμένων τεμαχίων - όπως το South Street Seaport ανατολικά και το Battery Park νοτιοδυτικά - την έχει μεταμορφώσει και νιώθω σαν να την γνωρίζω από την αρχή. Τόσο την περιοχή όσο και τις αναπάντεχες αντιθέσεις και διαθέσεις της.

Και η Κεφαλονίτικη πινελιά.

Μια ανάσα δρόμος από την Wall Street και το μώλο που ασφικτυά από τους τουρίστες που περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους να μπουν στο καραβάκι για το Άγαλμα της Ελευθερίας, είναι η όαση της διαδρομής κατά μήκος της όχθης του ποταμού Hudson. 

Η διαδρομή κατά μήκος του ποταμού Hudson στο Battery Park.

Ένας ψαράς ασχολείται με το καλάμι του αγνοώντας τη θέα προς το αξιοθέατο που οι παραπάνω αγωνιούν να επισκεφτούν. Σαν να μην υπάρχει, ίσως επειδή την έχει συνηθίσει. 

Ψάρεμα με θέα την Miss Liberty

Και η βόλτα σε βγάζει στη μικρή μαρίνα και την πλατεία όπου τα λόγια του ποιητή είναι σμιλεμένα σε μέταλλο και ακροβολισμένα στα κάγκελα. Από τους τόμους που έχουν γραφτεί για τούτη την πόλη, οι λέξεις του Walt Whitman είναι ίσως η πιο ακριβής και περιεκτική περιγραφή:

City of the world! (for all races are here;
All the lands of the earth make contributions here;)
City of the sea! City of wharves and stores!
City of tall façades of marble and iron!
Proud and passionate city! Μettlesome, mad, extravagant city!

( επιλεγμένοι στίχοι από το ποίημα "City of Ships" του Walt Whitman, 1865)

(και σε δική μου, πρόχειρη, κυριολεκτική και όχι τόσο ποιητική μετάφραση, με μόνο στόχο την κατανόηση του ποιήματος από τον αναγνώστη:)

Πόλη του κόσμου! (γιατί όλες οι φυλές είναι εδώ... Όλες οι χώρες του κόσμου συνεισφέρουν (έχουν συνεισφορά) εδώ...) Πόλη της θάλασσας! Πόλη προβλητών και καταστημάτων! Πόλη ψηλών προσόψεων μάρμαρου και σιδήρου! Περήφανη και παθιασμένη πόλη! Θαραλλέα, οργισμένη (παράλογη), υπερβολική (εξωφρενική) πόλη!

Και μετά τα λόγια του ποιητή, τα άλλα περισσεύουν για σήμερα...

*Φυσικά, δεν ειναι δυνατόν ενα κείμενο και κάποιες φωτογραφίες να αποδώσουν έστω αυτό το μικρό κομμάτι της μεγαλούπολης. Μια μικρή γεύση εδώ και θα ακολουθήσουν πολλές και αναλυτικές δημοσιεύσεις μια και το σχετικό υλικό είναι ανεξάντλητο.